LEOPOLD STAFF

Leopold Staff (ur. 14 listopada 1878 we Lwowie, zm. 31 maja 1957 w Skarżysku-Kamiennej) – polski poeta, tłumacz i eseista. Jeden z najwybitniejszych twórców literatury XX wieku^[1], kojarzony głównie jako przedstawiciel współczesnego klasycyzmu; prekursor poezji codzienności^[2], związany także z franciszkanizmem i parnasizmem.

Debiutem Staffa był wiersz Noce bezsenne, który ukazał się w 1900 staraniem Jana Kasprowicza na łamach dodatku do "Kuriera Lwowskiego.Utwór utrzymany został w młodopolskiej poetyce symbolizmu; opowiadał o niejasnym przeczuciu lęku, melancholii i metafizycznego zachwytu podczas bezsennej nocy.

 W latach 1901–1903 przebywał we Francji i we Włoszech, a w czasie I wojny światowej w Charkowie, później zamieszkał w Warszawie. W latach 1920–1921 współredagował miesięcznik Nowy Przegląd Literatury i Sztuki. Był dwukrotnym laureatem państwowej nagrody literackiej. W roku 1929 otrzymał nagrodę Lwowa, a w 1938r. Warszawy.W okresie II wojny światowej Staff wszedł w trzeci już – a jednocześnie najmniej płodny w wiersze – etap swojej twórczości.Twórczość dramatyczna Staffa wyrastała z trzech młodopolskich tendencji, które kontynuował również w Dwudziestoleciu międzywojennym; były nimi: zwrot w stronę tradycji antycznej, zamiłowanie do secesyjnej przestrzeni magicznej (ukryty skarb, wróżki, czary) oraz powrót do pogańskich wierzeń ludowych.

źródło: http://www.wikipedia.pl/

MARIA KOWNACKA

Maria Ludwika Kownacka (ur. 11września 1894r.w Słupie, zm. 27 lutego 1982 w Warszawie) – polska pisarka, tłumaczka z jęz. rosyjskiego, autorka "Dziennika Dziecięcego" redagowanego w czasie powstania warszawskiego, sztuk scenicznych i słuchowisk radiowych dla dzieci. Współpracowała z czasopismem "Płomyk", na łamach którego debiutowała w 1919 roku.

Była współorganizatorką teatru kukiełkowego „Baj”, który powstał w roku 1928, i pisała scenariusze na jego użytek. W czasie okupacji hitlerowskiej pisarka ponownie prowadziła tajne nauczanie i była współredaktorką dwóch pism dla dzieci. Po wojnie od 1950r. zajęła się wyłącznie pracą literacką.

Pisarka jest pochowana na Starych Powązkach w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ:
PLASTUSIOWY PAMIĘTNIK
DESZCZYK PADA, SŁONKO ŚWIECI
KWIATKI MAŁGORZATKI
JAK MYSZ POD MIOTŁĄ
PRZYGODY PLASTUSIA
WAWRZYŃCOWY SAD
ORZESZEK
ZA ŻYWOPŁOTEM
TEATRZYK SUPEŁKÓW
WESOŁE PRZEDSZKOLE
W ŚWIERSZCZYKOWIE
KAMIZELA NA NIEDZIELĘ


Więcej o: Maria Kownacka biografia

JOANNA CHMIELEWSKA

Joanna Chmielewska, właśc. Irena Kühn (ur. 2 kwietnia 1932 w Warszawie) – autorka powieści sensacyjnych, kryminalnych, komedii obyczajowych, a także książek dla dzieci i młodzieży.

Ukończyła Wydział Architektury na Politechnice Warszawskiej, z zawodu inżynier architekt.Debiutowała w 1958 na łamach czasopisma "Kultura i Życie" jako prozaik.

W 1964 miał miejsce debiut książkowy – wydała sensacyjną powieść Klin. Od 1970 r. zajmuje się wyłącznie twórczością literacką.

TWÓRCZOŚĆ:

1. KLIN
2. WSZYSCY JESTEŚMY PODEJRZANI
3. NAWIEDZONY DOM
4. WSZYSTKO CZERWONE
5. LESIO
6. ZWYCZAJNE ŻYCIE
7. ROMANS WSZECHCZASÓW
8. WIĘKSZY KAWAŁEK ŚWIATA
9. BOCZNE DROGI
10. KOCIE WORKI
11. LAS PAFNUCEGO
12. PAFNUCY
13. PORWANIE
14. ZŁOTA MUCHA

Źródło: wikipedia

WŁADYSŁAW BRONIEWSKI

Władysław Broniewski (ur. 17 grudnia 1897 w Płocku, zm. 10 lutego 1962 w Warszawie) – polski poeta, przedstawiciel liryki rewolucyjnej, tłumacz, żołnierz, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej.Uważał się za socjalistę, cenił sobie osobistą niezależność. W 1915 r. w wieku 17 lat wstąpił do Legionów Piłsudskiego. Walczył w 4 pułku piechoty Legionów. Brał udział w bitwie pod Jastkowem koło Lublina, gdzie jego pułk poniósł bardzo ciężkie straty.  Za zasługi wojenne otrzymał Srebrny Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari i czterokrotnie Krzyż Walecznych. W 1918 r. wziął udział w manifestacyjnym pochodzie do kwatery Piłsudskiego. 12 września został przydzielony do Ośrodka Zapasowego 28 Dywizji Piechoty w Zbarażu. Zanim jednak miał okazję stanąć do walki, nastąpił sowiecki najazd na Polskę.

Broniewski był świadkiem wkroczenia Armii Czerwonej do Lwowa we wrześniu 1939.W okresie powojennym początkowo tworzył poezję polityczno-propagandową, później utwory refleksyjne o motywach osobistych. W czasach stalinizmu był poetą głęboko zaangażowanym w budowę nowej rzeczywistości, co często interpretowane jest jako postawa jednoznacznie prokomunistyczna. Odmówił jednak napisania słów nowego hymnu polskiego, z czego propozycją zwrócił się do niego Bolesław Bierut.
Poeta zmarł na raka krtani w Warszawie 10 lutego 1962 roku.
Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Orderem Budowniczych Polski Ludowej i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

TWÓRCZOŚĆ:

• WIATRAKI
• DYMY NAD MIASTEM
• TROSKA I PIEŚŃ
• WISŁA
• MAZOWSZE
• ANKA
• NADZIEJA
• DRZEWO ROZPACZAJĄCE

ŹRÓDŁO:WWW.WIKIPEDIA.PL

STANISŁAW WYSPIAŃSKI

Stanisław Wyspiański (ur. 15 stycznia 1869 w Krakowie, zm. 28 listopada 1907 tamże) – polski dramaturg, poeta, malarz, grafik, architekt, projektant mebli. Jako pisarz związany z dramatem symbolicznym. Tworzył w epoce Młodej Polski. Nieoficjalnie nazywany Czwartym Wieszczem Polskim.
Wyspiański uczył się w mającym wielowiekowe tradycje gimnazjum św. Anny w Krakowie, gdzie wykłady odbywały się w języku polskim, a dużą wagę przywiązywano do nauki historii Polski i historii literatury polskiej.W roku 1890 artysta udał się w podróż zagraniczną po Europie - jej trasa wiodła przez Włochy i Szwajcarię do Francji, a dalej do Niemiec i Pragi czeskiej. W latach 1891-1894 trzykrotnie przebywał w Paryżu, uczył się w prywatnej Academie Colarrosi i wiele malował. Żył wówczas w trudnych warunkach materialnych korzystając ze stypendium Szkoły Sztuk Pięknych.

W roku 1900 Wyspiański poślubił chłopkę Teodorę Teofilę Pytko, mającą nieślubnego syna Teodora, przysposobionego przez artystę. Jeszcze przed ślubem urodziła się ich córka Helena (1895-1971) i syn Mieczysław (1899-1920), a później Stanisław (1901-1967).
W roku 1906 Wyspiański został profesorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, był także członkiem krakowskiej Rady Miejskiej.
Był jednym z założycieli Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka".
W ostatnim okresie życia schorowany i niedomagający fizycznie artysta leczył się w Rymanowie i Bad Hall, a potem przeniósł się do swojej chaty we wsi Węgrzce. Wyspiański chorował przez wiele lat i zmarł na nieuleczalną wówczas kiłę.
Pogrzeb Wyspiańskiego w Krakowie w 1907 stał się manifestacją narodową. Pochowany został w Krypcie Zasłużonych na Skałce.

DZIEŁA:
MELEAGER
LEGION
SĘDZIOWIE
WESELE
BOLESŁAW ŚMIAŁY
NOC LISTOPADOWA
SKAŁKA
KWIATY NOCĄ
POWRÓT ODYSA

Źródło: wikipedia

KORNEL MAKUSZYŃSKI

Kornel Makuszyński (ur. 8 stycznia 1884 w Stryju, zm. 31 lipca 1953 w Zakopanem) – polski prozaik, poeta, felietonista, krytyk teatralny i publicysta, członek Polskiej Akademii Literatury. Pierwsze wiersze opublikował w lwowskim dzienniku Słowo Polskie mając 16 lat. Od 1904 był członkiem redakcji tego dziennika, zajmując się recenzjami teatralnymi.

Ukończył Wydział Filologiczny Uniwersytetu Lwowskiego, studiował w Paryżu literaturę francuską. W połowie 1915, podobnie jak Leopold Staff, a także tysiące innych mieszkańców Lwowa, został ewakuowany w głąb Cesarstwa Rosyjskiego. Zupełnie przypadkowo zatrzymał się w Kijowie, gdzie żyło wielu Polaków. Został tam prezesem miejscowego Związku Literatów i Dziennikarzy Polskich oraz kierownikiem literackim kijowskiego Teatru Polskiego. Do Polski wrócił po zakończeniu wojny w 1918, lecz – podobnie jak Staff – nie do Lwowa, ale do Warszawy. Mieszkał w niej, głównie na Mokotowie, do 1944 roku. Za swoją twórczość otrzymał członkostwo Polskiej Akademii Literatury, państwową nagrodę literacką (1926), nagrodę PAL "Złoty Wawrzyn" i honorowe obywatelstwo Zakopanego (mieszkał tam od 1945). Po 1945 r. objęty zakazem publikacji i poddany szykanom, co jak sam sądził związane było ze sprawą jego przyjęcia do PAL, w 1937 roku – na miejsce Wincentego Rzymowskiego, usuniętego w atmosferze skandalu (po oskarżeniach o plagiat), a pełniącego bezpośrednio po wojnie funkcję ministra kultury.

Został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. W mieście tym znajduje się też jego muzeum.

DZIEŁA:

1. POŁÓW GWIAZD
2. W KALEJDOSKOPIE
3. RZECZY WESOŁE
4. ROMANTYCZNE HISTORIE
5. SZATAN Z SIÓDMEJ KLASY                                  
6. MAŁY CHŁOPIEC
7. UŚMIECH LWOWA
8. WIELKA BRAMA
9. ZŁAMANY MIECZ
10. ORLICE
11. CZŁOWIEK ZNALEZIONY NOCĄ
12. MOJE LISTY
13. DUSZE Z PAPIERU
14. AWANTURA O BASIĘ
15. SZALEŃSTWA PANNY EWY 

ŹRÓDŁO: WIKIPEDIA

ZOFIA NAŁKOWSKA

Zofia Nałkowska (ur. 10 listopada 1884 w Warszawie, zm. 17 grudnia 1954 w Warszawie) – polska pisarka, publicystka i dramatopisarka, posłanka do Krajowej Rady Narodowej oraz na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I kadencji, do śmierci w 1954. Ukończyła pensję w Warszawie.

Studiowała historię, geografię, ekonomię i językoznawstwo na tajnym "Uniwersytecie Latającym". Działaczka organizacji kobiecych. Od 1933 członkini Polskiej Akademii Literatury, działaczka PEN Clubu i ZZLP, Towarzystwa Opieki nad Więźniami "Patronat", współzałożycielka i członkini grupy literackiej "Przedmieście" (1933–1937). W 1936 dostała Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury.Zofia Nałkowska była dwukrotnie zamężna. Jej pierwszym mężem był publicysta i pedagog Leon Rygier (1875–1948). Poślubiła go w 1904, przy czym oboje państwo młodzi, chcąc ułatwić sobie na wszelki wypadek rozwód w przyszłości, przeszli na kalwinizm. Małżeństwo rozpadło się około 1909, choć rozwód przeprowadzili dopiero w 1918. Jej drugim mężem był Jan Jur-Gorzechowski, bojownik OB PPS, w okresie międzywojennym pułkownik WP – dowódca żandarmerii, następnie dowódca Straży Granicznej i generał. Nałkowska debiutowała jako poetka – mając 14 lat w "Przeglądzie tygodniowym" z 1898 wierszem "Pamiętam". Wiersze swoje zamieszczała w warszawskich czasopismach, m.in. w modernistycznej "Chimerze". Szybko jednak porzuciła poezję dla prozy. Jej debiut prozatorski przypada na rok 1904, kiedy to ukazuje się jej powieść "Lodowe pola" (pierwsza z trylogii "Kobiety") drukowana w "Prawdzie". Od połowy pierwszej dekady XX wieku publikowała swoje powieści – "Kobiety", "Książę".Szczególne dążenie do poznania psychiki ludzkiej ujawniła Nałkowska w "Charakterach" – cyklu szkiców, które kontynuowane były przez wiele lat – pierwsze ukazały się w 1922, kolejne – w 1948.Brała udział w pracach Międzynarodowej Komisji do Badania Zbrodni Hitlerowskiej w Polsce – efektem tej działalności były "Medaliony" – zbiór opowiadań dokumentujących czas II wojny światowej. Pisarka zmarła 17 grudnia 1954 o godzinie 18:00 na skutek wylewu krwi do mózgu. Ostatnie chwile spędziła w lecznicy przy ul. Emilii Plater.Decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej jeden z kraterów na Wenus został nazwany Nalkowska na cześć Zofii Nałkowskiej, a w Lublinie (w dzielnicy Wrotków) upamiętniono jej nazwisko w nazwie spółdzielni mieszkaniowej (Spółdzielnia Mieszkaniowa im. Wacława i Zofii Nałkowskich), w nazwie osiedla mieszkaniowego (Osiedle Nałkowskich) i ulicy (ul. Nałkowskich), natomiast w nazwie innej ulicy w tej samej dzielnicy upamiętniono jej ważne dzieło Medaliony (ul. Medalionów). W różnych miastach i wsiach Polski znajdują się ulice nazwane jej imieniem i nazwiskiem.

DZIEŁA:

• GRANICA
• NIECIERPLIWI
• NARCYZA
• WĘZŁY ŻYCIA
• KOBIETY
• KSIĄŻĘ 
• RÓWIEŚNICE 
•  HRABIA EMIL
• NIEDOBRA MIŁOŚĆ
• WĘŻE I RÓŻE 

 ŹRÓDŁO:WIKIPEDIA