MARIA DĄBROWSKA

Maria Dąbrowska, de domo Szumska (ur. 6 października 1889 w Russowie pod Kaliszem, zm. 19 maja 1965      w Warszawie) – powieściopisarka, eseistka, dramatopisarka, tłumaczka literatury duńskiej, angielskiej i rosyjskiej. Jedna                 z ważniejszych polskich powieściopisarek XX wieku, autorka tetralogii powieściowej pt. Noce i dnie.W latach 1907-1914 studiowała na uniwersytetach w Szwajcarii (Lozanna) i Belgii (Bruksela) nauki przyrodnicze, ekonomię i socjologię.

W czasie studiów związała się z nurtami niepodległościowymi. Była zwolenniczką poglądów Edwarda Abramowskiego, jego idei spółdzielczości. Wyszła za mąż za Mariana Dąbrowskiego, działacza socjalistycznego poznanego za granicą, zaprzyjaźnionego z Józefem Piłsudskim. Po jego śmierci w 1925 towarzyszem życia Dąbrowskiej został na wiele lat, aż do swej śmierci w 1952, Stanisław Stempowski, dawny ziemianin, bibliotekarz, współtwórca masonerii (wolnomularstwa) w dwudziestoleciu międzywojennym, z którym żyła w konkubinacie.
Maria Dąbrowska początkowo poświęcała się publicystyce, od której przeszła do literatury pięknej, dając w niej studia psychologiczne o ludziach, często z nizin, wysnute z własnej obserwacji. Oddzielnie wydała: Wspomnienia dzieciństwa, Celowała zwłaszcza w narracji epickiej i analizie psychiki kobiecej oraz w opisach środowiska średniej inteligencji polskiej. Pozostawiła nadto prace przekładowe, artykuły z zakresu spółdzielczości, książki dla młodzieży, artykuły krytyczne w czasopismach (m.in. w „Wiadomościach Literackich”).Arcydziełem Marii Dąbrowskiej jest tetralogia powieściowa Noce i dnie (1932-1934), w skład której wchodzą cztery części: I Bogumił i Barbara 1932, II. Wieczne zmartwienie, 1932, III. Miłość, 1933, IV. Wiatr w oczy 1934). Nawiązując swym tworzywem do tradycji epiki (od Homera po realizm XIX wieku).yła uzdolniona plastycznie. Pozostawiła malowane przez siebie obrazy (akwarele): pejzaże i martwe natury.

W 1935 została odznaczona Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury.  W 1957 roku Uniwersytet Warszawski przyznał jej tytuł doktora honoris causa. W 1960 otrzymała obywatelstwo honorowe miasta Kalisza.
 DZIEŁA:

NOCE I DNIE

ZNAKI ŻYCIA                                                                      

GAŁĄŹ CZEREMCHY

UŚMIECH DZIECIŃSTWA

GWIAZDA ZARANNA

LUDZIE STAMTĄD 

ŹRÓDŁO: WIKIPEDIA