ELIZA ORZESZKOWA

ELIZA ORZESZKOWA(ur. 6 czerwca 1841 w Milkowszczyźnie, zm. 18 maja 1910 w Grodnie) – polska pisarka epoki pozytywizmu. Elizę wychowywały same kobiety: matka zwąca ją Lisą, babka Kamieńska nazywająca ją Ziunią, jej starsza o trzy lata siostra Klementyna oraz opiekunka (mamka) Michalina Kobylińska. Eliza bardzo szybko zaczęła przejawiać talent literacki, dużo czytała i pisała opowiadania. Talent Elizy i Marii bardzo cenił sobie ich nauczyciel Ignacy Kowalewski. Eliza wyszła za mąż za Piotra Orzeszkę, ziemianina z powiatu kobryńskiego i zamieszkała w Ludwinowie, majątku męża. Pierwsze lata małżeństwa, Eliza potem określała czasem beztroskiego karnawałowania a także swoim uniwersytetem, gdyż znużona błahością życia towarzyskiego często sięgała do książek z ojcowskiej biblioteki. Powróciły pensjonarskie marzenia o uszczęśliwianiu wsi. Wraz z młodszym bratem męża, Florentym, założyła w Ludwinowie szkółkę wiejską. Tymczasem narastał konflikt z mężem, nie podzielającym jej i brata fascynacji wsią i wiejskim ludem. Dzięki pośrednictwu kanoników murawiewowskich, unieważnienie małżeństwa uzyskała w 1869 roku.

W roku 1894 Eliza Orzeszkowa wyszła za mąż za wieloletniego przyjaciela, Stanisława Nahorskiego. Poświęcała wiele czasu na akcje filantropijne i społeczne. Korespondowała z wieloma wybitnymi osobistościami ówczesnego życia społecznego i literackiego takimi jak Leopold Méyet oraz Zygmunt Miłkowski. Współpracowała z tygodnikiem Bluszcz.

19 listopada 1896 roku podczas hucznie obchodzonych jej imienin, jej mąż, mecenas Nahorski dostał paraliżu serca i zmarł. Był to dla Elizy ogromny cios.
W 1904 roku pośród kandydatów do Literackiej Nagrody Nobla pojawiło się nazwisko Elizy Orzeszkowej.Członkowie Komitetu Noblowskiego po przeczytaniu dostarczonych książek i nowel Orzeszkowej zgodnie wyrazili opinię, iż wyróżnienie należy się jej w równym stopniu, co Sienkiewiczowi.

Po ciężkiej chorobie serca Eliza Orzeszkowa zmarła. Jako, że nie chodziła do kościoła, ks. proboszcz Juliusz Ellert odmówił jej pogrzebu[1]. Dopiero po interwencji biskupa, została pochowana w Grodnie, 23 maja 1910 r. Nabożeństwo żałobne, w czasie którego przyjaciel i spowiednik Orzeszkowej ksiądz Stanisław Miłkowski, w farze grodzieńskiej wygłosił okolicznościowe przemówienie. ŹRÓDŁO: WWW.WIKIPEDIA.PL

DZIEŁA:

• NAD NIEMNEM, 
• W ZIMOWY WIECZÓR, 
• OSTATNIA MIŁOŚĆ, 
• NIZINY
• MARTA
• NA DNIE SUMIENIA
• BAŃKA MYDLANA